سینما فراتر از سرگرمی است، پنجره ای است رو به جهان و گاهی، دریچه ای به تاریک‌ترین زوایای زندگی اجتماعی. فیلم های اجتماعی غمگین، با به تصویر کشیدن واقعیت های تلخ، نابرابری ها و مصائب انسانی، نه تنها مخاطب را به فکر فرو می برند بلکه ممکن است تا مدت ها ذهن و قلب او را درگیر کنند. در این مطلب، به معرفی 16 فیلم از این دست می پردازیم که دیدنشان خالی از لطف نیست.

• ✅

  فروشنده (The Salesman) – اصغر فرهادی:

  داستان زوجی که زندگی آرامشان با ورود یک غریبه به هم می ریزد و تبعات این اتفاق، مسائل اجتماعی پیچیده ای را آشکار می سازد.
• ✅

  ابد و یک روز – سعید روستایی:

  تصویری تلخ و تکان دهنده از فقر، اعتیاد و مشکلات خانوادگی در حاشیه شهر.
• ✅

  درباره الی – اصغر فرهادی:

  سفری تفریحی که به فاجعه ختم می شود و دروغ ها و پنهان کاری ها، روابط انسانی را به چالش می کشد.
• ✅

  متری شش و نیم – سعید روستایی:

  روایتی پرفراز و نشیب از مبارزه با مواد مخدر و تاثیر آن بر زندگی افراد.
• ✅

  لانتوری – رضا درمیشیان:

  داستانی خشن و دردناک درباره عشق، انتقام و قصاص که مرزهای اخلاقی را در می نوردد.
• ✅

  آتش بس – تهمینه میلانی:

  زوجی جوان که در آستانه جدایی قرار دارند، به روانشناس مراجعه می کنند و در خلال درمان، به ریشه های اختلافاتشان پی می برند.
• ✅

  هامون – داریوش مهرجویی:

  مردی روشنفکر که در بحران هویت و وجودی دست و پا می زند و روابطش با همسر و دنیای اطرافش متزلزل می شود.
• ✅

  خانه پدری – کیانوش عیاری:

  داستانی چند نسلی درباره سنت ها، خشونت و تعصبات خانوادگی که بر زندگی افراد تاثیر می گذارد.
• ✅

  یه حبه قند – رضا میرکریمی:

  نگاهی شاعرانه به زندگی یک خانواده بزرگ در یزد و مصائبی که در گذر زمان با آن روبرو می شوند.



• ✅

  میم مثل مادر – رسول ملاقلی پور:

  مادری که برای نجات فرزندش از عوارض سلاح های شیمیایی، فداکاری های بی دریغی انجام می دهد.
• ✅

  نرگس – رخشان بنی اعتماد:

  داستان یک زوج جوان که با مشکلات مالی و اجتماعی دست و پنجه نرم می کنند و مجبور به تصمیم گیری های دشواری می شوند.
• ✅

  زیر پوست شهر – رخشان بنی اعتماد:

  به تصویر کشیدن زندگی سه زن از طبقات مختلف جامعه و مشکلات و چالش هایی که با آن روبرو هستند.
• ✅

  لاک قرمز – سید جمال سید حاتمی:

  داستانی تلخ از زندگی یک دختر نوجوان و خانواده اش درگیر اعتیاد و فقر.
• ✅

  باشو، غریبه کوچک – بهرام بیضایی:

  پسربچه ای که در جنگ خانه و خانواده اش را از دست می دهد و با زنی در شمال ایران پناه می گیرد.
• ✅

  بچه های آسمان – مجید مجیدی:

  داستان دو خواهر و برادر که کفش هایشان را گم می کنند و برای پنهان کردن این موضوع از خانواده، تلاش می کنند.
• ✅

  لاک پشت ها هم پرواز می کنند – بهمن قبادی:

  زندگی کودکان کرد در اردوگاهی در مرز ایران و عراق و تلاش آنها برای زندگی در شرایط جنگی.

این فیلم ها تنها نمونه ای از آثار سینمایی هستند که به مسائل اجتماعی پرداخته و سعی در آگاهی بخشی و ایجاد همدلی در مخاطبان دارند.

دیدن این فیلم ها شاید آسان نباشد، اما قطعا تاثیرگذار خواهد بود.

تماشای این فیلم ها می‌تواند دریچه جدیدی را به روی دیدگاه هایمان باز کند.

16 فیلم اجتماعی غمگین که قلب شما را به درد خواهند آورد

فروشنده (The Salesman) – اصغر فرهادی

فروشنده، به کارگردانی اصغر فرهادی، داستان زن و شوهری را روایت می‌کند که درگیر آسیب‌های ناشی از تجاوز و قضاوت‌های نادرست جامعه می‌شوند. عماد و رعنا، زوجی فرهنگی، مجبور به ترک آپارتمان خود می‌شوند و در آپارتمانی جدید ساکن می‌شوند که گذشته‌ای تاریک دارد. این فیلم به بررسی ظریف و عمیق موضوعاتی چون آسیب‌دیدگی، انتقام، اخلاق و تاثیرات اجتماعی می‌پردازد. فرهادی با دقت، پیچیدگی‌های روابط انسانی و معضلات جامعه‌ی ایرانی را به تصویر می‌کشد. بازی‌های درخشان شهاب حسینی و ترانه علیدوستی، فیلم را بسیار تاثیرگذارتر کرده است. تماشای فروشنده، تجربه‌ای تلخ و در عین حال روشنگرانه است که شما را به فکر فرو می‌برد. فروشنده برنده جایزه اسکار بهترین فیلم خارجی‌زبان در سال 2017 شد. موضوعات اصلی فیلم: تجاوز، انتقام، اخلاق، قضاوت، آسیب‌های اجتماعیامتیاز IMDb: 7.8/10سال انتشار: 2016

ابد و یک روز – سعید روستایی

ابد و یک روز، نخستین اثر بلند سعید روستایی، تصویری تلخ و واقعی از زندگی خانواده‌ای فقیر در حاشیه‌ی شهر را به نمایش می‌گذارد. داستان خروج اجباری سمیه از خانه به دلیل ازدواج اجباری، نقطه شروعی برای آشکار شدن مشکلات عمیق این خانواده است. این فیلم با بازی‌های فوق‌العاده‌ی بازیگران، به ویژه پیمان معادی و نوید محمدزاده، توانست توجه بسیاری را به خود جلب کند. تصویرسازی واقع‌گرایانه‌ی روستایی از فقر، اعتیاد و مشکلات خانوادگی، ابد و یک روز را به فیلمی ماندگار تبدیل کرده است. ابد و یک روز، در جشنواره فیلم فجر با استقبال فراوانی روبرو شد و جوایز متعددی را از آن خود کرد. موضوعات اصلی فیلم: فقر، اعتیاد، خانواده، مشکلات اجتماعیامتیاز IMDb: 8.3/10سال انتشار: 1394 (شمسی)این فیلم به شدت تماشاگر را تحت تاثیر قرار می دهد و تا مدت ها در ذهن باقی می ماند.

متری شیش و نیم – سعید روستایی

متری شیش و نیم، دومین فیلم سعید روستایی، به موضوع اعتیاد و مواد مخدر در ایران می‌پردازد. داستان ساموئل، یک افسر پلیس، که به دنبال دستگیری ناصر خاکزاد، قاچاقچی بزرگ مواد مخدر است، محور اصلی فیلم را تشکیل می‌دهد. این فیلم با بازی‌های درخشان پیمان معادی، نوید محمدزاده و فرهاد اصلانی، تصویری تکان‌دهنده از زندگی معتادان و عوامل دخیل در قاچاق مواد مخدر را به نمایش می‌گذارد. روستایی با نگاهی واقع‌گرایانه، به بررسی دلایل و پیامدهای این معضل اجتماعی می‌پردازد. متری شیش و نیم، با صحنه‌های تاثیرگذار و بازی‌های قوی، به یکی از پرمخاطب‌ترین و تحسین‌شده‌ترین فیلم‌های سال‌های اخیر تبدیل شده است. موضوعات اصلی فیلم: اعتیاد، مواد مخدر، پلیس، مشکلات اجتماعیامتیاز IMDb: 8.3/10سال انتشار: 1397 (شمسی)این فیلم به دلیل نمایش واقع گرایانه و خشن از دنیای مواد مخدر، برای برخی تماشاگران ناراحت کننده است.

درباره الی – اصغر فرهادی

درباره الی، به کارگردانی اصغر فرهادی، داستان گروهی از دوستان است که برای گذراندن تعطیلات به شمال ایران سفر می‌کنند. ناپدید شدن مرموز الی، یک مربی مهدکودک، زندگی آنها را تحت تاثیر قرار می‌دهد و رازهای پنهان را آشکار می‌کند. این فیلم با بازی‌های فوق‌العاده‌ی بازیگران، به ویژه گلشیفته فراهانی و شهاب حسینی، به بررسی موضوعاتی چون دروغ، پنهان‌کاری، و قضاوت می‌پردازد. فرهادی با مهارت، ابعاد مختلف شخصیت‌ها و روابط آنها را به تصویر می‌کشد. درباره الی، به عنوان یکی از بهترین فیلم‌های اصغر فرهادی شناخته می‌شود و جوایز متعددی را در جشنواره‌های بین‌المللی کسب کرده است. موضوعات اصلی فیلم: دروغ، پنهان‌کاری، قضاوت، راز، سفرامتیاز IMDb: 8/10سال انتشار: 1387 (شمسی)این فیلم با ایجاد تعلیق و ابهام، تماشاگر را درگیر داستان می کند.

یه حبه قند – رضا میرکریمی

یه حبه قند، به کارگردانی رضا میرکریمی، داستان یک عروسی سنتی در یک خانواده‌ی بزرگ یزدی را روایت می‌کند. در حین برگزاری مراسم عروسی، اتفاقی ناگوار رخ می‌دهد که شادی را به غم تبدیل می‌کند. این فیلم با فضاسازی زیبا و پرداختن به آداب و رسوم سنتی، تصویری گرم و صمیمی از یک خانواده‌ی ایرانی را به نمایش می‌گذارد. با این حال، اتفاق ناگهانی، تلخی و واقعیت‌های زندگی را به مخاطب یادآوری می‌کند. یه حبه قند، به دلیل بهره‌گیری از بازیگران چهره و داستان دلنشین، مورد استقبال بسیاری از تماشاگران قرار گرفت. موضوعات اصلی فیلم: عروسی، خانواده، سنت، اتفاق ناگوارامتیاز IMDb: 7.3/10سال انتشار: 1389 (شمسی)این فیلم به زیبایی، زندگی و مرگ را در کنار هم به تصویر می کشد.

خانه‌ای روی آب – بهمن فرمان‌آرا

خانه‌ای روی آب، به کارگردانی بهمن فرمان‌آرا، داستان دکتر سپیدبخت را روایت می‌کند که درگیر بحران‌های روحی و افسردگی است. او در تلاش برای پیدا کردن معنایی برای زندگی، به کمک بیماران نیازمند می‌پردازد. این فیلم با بازی‌های درخشان رضا کیانیان، هدیه تهرانی و عزت‌الله انتظامی، به بررسی موضوعاتی چون مرگ، زندگی، معنای وجودی و بحران‌های روحی می‌پردازد. فرمان‌آرا با نگاهی فلسفی، به عمق وجود انسان‌ها و دغدغه‌های آنها نفوذ می‌کند. خانه‌ای روی آب، به دلیل پرداختن به موضوعات عمیق و انسانی، به یکی از مهم‌ترین فیلم‌های سینمای ایران تبدیل شده است. موضوعات اصلی فیلم: افسردگی، معنای زندگی، مرگ، بحران‌های روحیامتیاز IMDb: 7.5/10سال انتشار: 1380 (شمسی)این فیلم به دلیل دیالوگ های فلسفی و سنگین، نیازمند تماشای با دقت است.

آژانس شیشه‌ای – ابراهیم حاتمی‌کیا

آژانس شیشه‌ای، به کارگردانی ابراهیم حاتمی‌کیا، داستان یک جانباز جنگ است که برای نجات جان دوستش، یک رزمنده دیگر، دست به گروگان‌گیری می‌زند. او از مقامات می‌خواهد که دوستش را برای درمان به خارج از کشور بفرستند. این فیلم با بازی‌های درخشان پرویز پرستویی، حبیب رضایی و رضا کیانیان، به بررسی موضوعاتی چون ایثار، وفاداری، جنگ و مشکلات جانبازان می‌پردازد. حاتمی‌کیا با روایتی پرکشش و هیجان‌انگیز، تاثیرات جنگ بر زندگی افراد را به تصویر می‌کشد. آژانس شیشه‌ای، به یکی از مهم‌ترین و پرمخاطب‌ترین فیلم‌های جنگی سینمای ایران تبدیل شده است. موضوعات اصلی فیلم: جنگ، ایثار، وفاداری، جانبازان، گروگان‌گیریامتیاز IMDb: 8.5/10سال انتشار: 1376 (شمسی)این فیلم به دلیل نمایش صحنه های درگیری و خشونت، برای افراد حساس مناسب نیست.

لاک‌پشت‌ها هم پرواز می‌کنند – بهمن قبادی

لاک‌پشت‌ها هم پرواز می‌کنند، به کارگردانی بهمن قبادی، داستان کودکان کُرد در اردوگاه‌های پناهندگان را روایت می‌کند. این کودکان با وجود مشکلات فراوان و جنگ، تلاش می‌کنند تا زندگی خود را ادامه دهند. این فیلم با بازی بازیگران محلی و غیرحرفه‌ای، تصویری تکان‌دهنده از زندگی کودکان جنگ‌زده را به نمایش می‌گذارد. قبادی با نگاهی انسان‌دوستانه، به مشکلات و آرزوهای این کودکان می‌پردازد. لاک‌پشت‌ها هم پرواز می‌کنند، به دلیل نمایش واقع‌گرایانه و تاثیرگذار، مورد تحسین منتقدان و تماشاگران قرار گرفت. موضوعات اصلی فیلم: جنگ، کودکان، پناهندگان، کردستانامتیاز IMDb: 8.1/10سال انتشار: 2004این فیلم به دلیل نمایش صحنه های تلخ و دلخراش از جنگ، برای تماشاگران سنگین است.

باشو، غریبه کوچک – بهرام بیضایی

باشو، غریبه کوچک، به کارگردانی بهرام بیضایی، داستان یک پسرک سیاهپوست جنوبی است که در اثر جنگ، خانواده‌اش را از دست می‌دهد و به شمال ایران می‌رود. او در آنجا با یک زن گیلانی و فرزندانش آشنا می‌شود و به عنوان عضوی از خانواده‌ی آنها پذیرفته می‌شود. این فیلم با بازی‌های درخشان سوسن تسلیمی و عدنان عفراویان، به بررسی موضوعاتی چون جنگ، نژادپرستی، و همدلی می‌پردازد. بیضایی با زبانی شاعرانه و نمادین، به تفاوت‌های فرهنگی و انسانی می‌پردازد. باشو، غریبه کوچک، به عنوان یکی از مهم‌ترین فیلم‌های تاریخ سینمای ایران شناخته می‌شود. موضوعات اصلی فیلم: جنگ، نژادپرستی، همدلی، فرهنگامتیاز IMDb: 8.3/10سال انتشار: 1368 (شمسی)این فیلم به دلیل زبان نمادین و شاعرانه، نیازمند تامل و دقت است.

زیر نور ماه – رضا میرکریمی

زیر نور ماه، به کارگردانی رضا میرکریمی، داستان یک طلبه جوان را روایت می‌کند که در آستانه ملبس شدن به لباس روحانیت، دچار تردید می‌شود. او در خیابان‌های تهران با مشکلات و دغدغه‌های مردم روبرو می‌شود و دیدگاهش نسبت به زندگی تغییر می‌کند. این فیلم با بازی‌های خوب مهران رجبی و حامد رجایی، به بررسی موضوعاتی چون دین، روحانیت، فقر و مشکلات اجتماعی می‌پردازد. میرکریمی با نگاهی واقع‌گرایانه، به دغدغه‌های جوانان و چالش‌های جامعه می‌پردازد. زیر نور ماه، به دلیل پرداختن به موضوعات حساس و اجتماعی، مورد توجه بسیاری از تماشاگران قرار گرفت. موضوعات اصلی فیلم: دین، روحانیت، فقر، مشکلات اجتماعیامتیاز IMDb: 7.6/10سال انتشار: 1379 (شمسی)این فیلم نگاهی انتقادی به برخی از مشکلات و چالش های جامعه دارد.

خانوم – تینا پاکروان

خانوم، به کارگردانی تینا پاکروان، سه اپیزود از زندگی سه زن از طبقات مختلف جامعه را به تصویر می‌کشد. هر کدام از این زنان با مشکلات و چالش‌های خاص خود روبرو هستند و تلاش می‌کنند تا زندگی خود را بهبود بخشند. این فیلم با بازی‌های خوب بازیگران زن، به بررسی موضوعاتی چون زنان، مشکلات اجتماعی، عشق و روابط می‌پردازد. پاکروان با نگاهی واقع‌گرایانه، به زندگی زنان در جامعه‌ی امروز ایران می‌پردازد. خانوم، به دلیل پرداختن به موضوعات زنان و مشکلات اجتماعی، مورد توجه بسیاری از تماشاگران قرار گرفت. موضوعات اصلی فیلم: زنان، مشکلات اجتماعی، عشق، روابطامتیاز IMDb: 6.8/10سال انتشار: 1392 (شمسی)این فیلم به دلیل نمایش مشکلات زنان، ممکن است برای برخی تماشاگران ناراحت کننده باشد.

عصبانی نیستم! – رضا درمیشیان

عصبانی نیستم!، به کارگردانی رضا درمیشیان، داستان نوید، یک دانشجوی ستاره‌دار است که به دلیل فعالیت‌های سیاسی از تحصیل محروم شده است. او برای امرار معاش و ازدواج با نامزذش، ستاره، با مشکلات زیادی روبرو می‌شود. این فیلم با بازی‌های درخشان باران کوثری و نوید محمدزاده، به بررسی موضوعاتی چون سیاست، آزادی بیان، فقر و مشکلات جوانان می‌پردازد. درمیشیان با نگاهی انتقادی، به مشکلات اجتماعی و سیاسی جامعه می‌پردازد. عصبانی نیستم!، به دلیل پرداختن به موضوعات حساس و انتقادی، با حواشی زیادی روبرو شد. موضوعات اصلی فیلم: سیاست، آزادی بیان، فقر، مشکلات جوانانامتیاز IMDb: 7.4/10سال انتشار: 1392 (شمسی)این فیلم به دلیل نگاه انتقادی، برای برخی تماشاگران تحریک کننده است.

اعتراض – مسعود کیمیایی

اعتراض، به کارگردانی مسعود کیمیایی، داستان دو برادر ناتنی را روایت می‌کند که پس از سال‌ها دوری، دوباره به هم می‌رسند. یکی از برادرها درگیر فعالیت‌های خلافکارانه است و دیگری تلاش می‌کند تا او را از این مسیر بازگرداند. این فیلم با بازی‌های درخشان داریوش ارجمند و محمدعلی فردین، به بررسی موضوعاتی چون خانواده، انتقام، و عدالت می‌پردازد. کیمیایی با زبانی پرخاشگرانه و خشن، به مشکلات اجتماعی و فساد می‌پردازد. اعتراض، به دلیل سبک خاص کیمیایی و داستان پرهیجان، مورد توجه بسیاری از تماشاگران قرار گرفت. موضوعات اصلی فیلم: خانواده، انتقام، عدالت، فسادامتیاز IMDb: 7.3/10سال انتشار: 1378 (شمسی)این فیلم به دلیل صحنه های خشن، برای افراد حساس مناسب نیست.

هامون – داریوش مهرجویی

هامون، به کارگردانی داریوش مهرجویی، داستان یک روشنفکر به نام حمید هامون را روایت می‌کند که درگیر بحران‌های روحی و خانوادگی است. او در تلاش برای یافتن معنایی برای زندگی، به دنبال پاسخ سوالات فلسفی خود می‌گردد. این فیلم با بازی‌های درخشان خسرو شکیبایی و بیتا فرهی، به بررسی موضوعاتی چون فلسفه، عشق، زندگی و بحران‌های روحی می‌پردازد. مهرجویی با نگاهی روانشناسانه، به عمق وجود انسان‌ها و دغدغه‌های آنها نفوذ می‌کند. هامون، به عنوان یکی از مهم‌ترین فیلم‌های سینمای ایران شناخته می‌شود. موضوعات اصلی فیلم: فلسفه، عشق، زندگی، بحران‌های روحیامتیاز IMDb: 8.6/10سال انتشار: 1368 (شمسی)این فیلم به دلیل دیالوگ های سنگین و فلسفی، نیازمند تامل و دقت است.

بچه‌های آسمان – مجید مجیدی

بچه‌های آسمان، به کارگردانی مجید مجیدی، داستان دو خواهر و برادر را روایت می‌کند که کفش‌های خواهر گم می‌شود و آنها تلاش می‌کنند تا این موضوع را از خانواده پنهان کنند. آنها به دنبال راه‌حلی هستند تا بدون اطلاع والدین، مشکل را حل کنند. این فیلم با بازی بازیگران کودک، تصویری ساده و صمیمی از زندگی کودکان فقیر را به نمایش می‌گذارد. مجیدی با نگاهی انسان‌دوستانه، به آرزوها و دغدغه‌های این کودکان می‌پردازد. بچه‌های آسمان، به دلیل داستان دلنشین و بازی‌های خوب، مورد توجه بسیاری از تماشاگران قرار گرفت. موضوعات اصلی فیلم: فقر، کودکان، خانواده، آرزوامتیاز IMDb: 8.3/10سال انتشار: 1375 (شمسی)این فیلم با وجود سادگی، بسیار تاثیرگذار و emotional است.

مارمولک – کمال تبریزی

مارمولک، به کارگردانی کمال تبریزی، داستان یک دزد حرفه‌ای به نام رضا مثقالی را روایت می‌کند که از زندان فرار می‌کند و لباس یک روحانی را می‌پوشد. او به یک روستا می‌رود و در آنجا با مردم ارتباط برقرار می‌کند و زندگی‌اش تغییر می‌کند. این فیلم با بازی‌های درخشان پرویز پرستویی و بهرام ابراهیمی، به بررسی موضوعاتی چون دین، آزادی، و تحول می‌پردازد. تبریزی با نگاهی طنزآمیز، به انتقاد از برخی رفتارهای مذهبی و اجتماعی می‌پردازد. مارمولک، به دلیل موضوعات انتقادی و طنزآمیز، با حواشی زیادی روبرو شد. موضوعات اصلی فیلم: دین، آزادی، تحول، دزدیامتیاز IMDb: 8.3/10سال انتشار: 1382 (شمسی)این فیلم به دلیل انتقاد از برخی رفتارهای مذهبی، برای برخی تماشاگران ناخوشایند است.